Inwestorzy coraz częściej realizują koncepcje łączące różnorodne funkcje w jednym kompleksie. W Polsce projekty wielofunkcyjne dominują zwłaszcza w największych polskich metropoliach, gdzie gęsta zabudowa oraz wysoki popyt stwarzają dogodne warunki dla ich realizacji. Analizujemy projekty mixed-use w poszczególnych miastach w Polsce, aby zrozumieć specyfikę i potencjał rozwojowy każdej z lokalizacji.

Z artykułu dowiesz się:

• Co wydarzyło na polskim rynku projektów mixed-use w minionym roku;
• Jakie budynki w kompleksach wielofunkcyjnych oddano do użytku w 2023 roku;
• Jacy najemcy zadebiutowali w polskich projektach mixed-use;
• Jakie projekty pozostają w budowie.

Warszawa

Warszawa pozostanie głównym rynkiem realizacji inwestycji typu mixed-use i to w stolicy toczą się największe projekty wielofunkcyjne w Polsce.

• Na warszawskiej Woli w 2023 r. rozpoczęły się prace budowlane pierwszego budynku biurowego w ramach kompleksu Towarowa 22. W budowie pozostają kolejne etapy Bohemy w dzielnicy Praga-Północ, przy stacji metra Szwedzka.
• Do grona najemców Fabryki Norblina dołączyły nowe marki gastronomiczne, a w 2024 r. planowane jest otwarcie sklepów marek modowych Answear.com oraz PRM. W Centrum Praskim Koneser pojawiła się pierwsza w Polsce restauracja L’Osteria i pierwszy w Warszawie lokal Spółdzielnia. Wśród debiutów w Elektrowni Powiśle otworzono m.in. śniadaniownię Milk Bar - pierwszy w Polsce lokal ukraińskiej marki. Ofertę gastronomiczną Browarów Warszawskich uzupełniły marki BAKEN i Alma. Jednocześnie odnotować należy zamknięcie Food Hall PZO w kompleksie wielofunkcyjnym przy ulicy Grochowskiej.
• W kolejnych miesiącach śledzić będziemy przyszłość Projektu Podwórko, projektu w warszawskim Śródmieściu w kwartale ograniczonym ulicami Nowogrodzką, Poznańską i Św. Barbary. Wiosną 2023 r. przedstawiono plany kompleksu mieszkaniowo – usługowego Noho Investment przy ulicy Karolkowej. Grupa Cavatina ogłosiła planowany projekt mixed-use, z dominującą funkcją mieszkaniową, na bliskiej Woli. Grupa Arche zakupiła 10-hektarowy teren Fortu Szczęśliwice na warszawskiej Ochocie, z przeznaczeniem pod inwestycję wielofunkcyjną. Inwestycja ma wykorzystywać XIX-wieczne zabudowania wojskowe.

Trójmiasto

Nad morzem obserwujemy dynamiczny rozwój terenów postoczniowych w Gdańsku, a Gdynia dotrzymuje kroku w miksowaniu funkcji istniejących budynków różnymi deweloperskimi projektami.

• W czerwcu w Gdańsku na powierzchni ok. 2,5 tys. mkw. otwarto Food Hall Montownia. W zabytkowej hali powstały również sale konferencyjne oraz lofty. To część większego realizowanego projektu Doki, który zawierać ma także część mieszkaniową i biurową. Planowane są również inne inwestycje, w tym m.in. Stocznia Centrum Gdańsk czy Stocznia Cesarska. W dzielnicy Wrzeszcz trwa budowa kolejnych etapów inwestycji wielkoskalowej Garnizon.
• W Gdyni trwają prace budowlane w projekcie Waterfront dewelopera Vastint. Realizowane są obecnie budynki biurowe i mieszkaniowe przy wieżowcu Sea Towers. W sąsiedztwie planowane są już kolejne projekty, takie jak kompleks budynków hotelowo-apartamentowo-usługowych Grupy Allenort, a także projekt Nowa Marina Gdynia. W Gdyni powstać ma również nowa wielofunkcyjna inwestycja firmy Allcon, przy centrum handlowym Riviera. Realizacja przedsięwzięcia rozpocząć ma się od części mieszkaniowej.

Łódź

W kwitnącej łódzkiej metropolii stale rozbudowuje się jeden z ciekawszych projektów typu mixed-use w Polsce, a zabytkowe tereny pofabrycznych budynków przemysłu włókienniczego dostają nowe życie.

• Trwają prace budowlane w projekcie WIMA Widzewska Manufaktura dewelopera Cavatina, w którym ogłoszono realizację apartamentów w największym budynku pofabrycznym kompleksu, który według wcześniejszych założeń pełnić miał funkcję biurową.
• Oddawane do użytku są kolejne etapy projektu Fuzja. W 2023 roku otwarto budynek biurowy J o powierzchni najmu wynoszącej blisko 2 tys. mkw. (w którym znajduje się operator elastycznych powierzchni biurowych CitySpace), a także kolejny etap części mieszkaniowej. W 2024 roku oddane do użytku mają zostać kolejne mieszkania oraz budynek biurowy (I- 01).
• Nowi najemcy dołączają do kompleksu wielofunkcyjnego na terenach dawnej przędzalni przy ulicy Piotrkowskiej. W ubiegłym roku OFF Piotrkowska powitała marki: Off Studio by The Bomb Solution, ANNA plotła (obie w budynku Saffron) a także MyGlow (Tangerine).

Poznań

W 2023 roku w Poznaniu ruszyły budowy dwóch projektów wielofunkcyjnych.

• Rozpoczyna się realizacja projektu Stara Rzeźnia, dewelopera Vastint, na terenie zabytkowego XIX-wiecznego kompleksu przemysłowego. W pierwszej kolejności wykonane zostanie odnowienie ceglanej elewacji jednego z historycznych budynków oraz remont jego wnętrz. Docelowo budynki poprzemysłowe mają zostać uzupełnione zabudową mieszkaniową, biurową i handlowo-usługowo-gastronomiczną.
• W 2023 roku rozpoczęto także budowę komponentu mieszkaniowego projektu Cavallia. W dzielnicy Łazarz zapowiedziano również inwestycję Kolejova 1, która obejmuje budowę nowych obiektów a także adaptację historycznych budynków.

Wrocław

Na kształt wrocławskiego rynku projektów wielofunkcyjnych wpływać będzie przede wszystkim trend przebudowy istniejących obiektów handlowych w atrakcyjnych lokalizacjach.

• Trwa budowa kompleksu Quorum zlokalizowanego nad brzegiem Odry. Odnotować należy również otwarcie strefy gastronomicznej Pedet w ramach projektu handlowo-usługowego Renoma. Trwa modernizacja budynku wielofunkcyjnego Sky Tower – zmiany obejmą m.in. część handlową oraz zaplecze tarasu widokowego.
• Nowa, wielofunkcyjna zabudowa powstanie w kolejnych latach na miejscu centrum handlowego Arkady Wrocławskie. Ostateczny termin zamknięcia istniejącego dziś obiektu przy Powstańców Śląskich to pierwsza połowa 2024 r. Nowa inwestycja realizowana ma być przez nowego właściciela nieruchomości - Vastint Poland.

Katowice

Aktywność deweloperów w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii skupia się głównie na Katowicach.

• W 2023 roku zakończono przebudowę obiektu Supersam w Katowicach, gdzie zwiększono powierzchnię biurową kosztem handlu.
• Planowany jest projekt rewitalizacji poprzemysłowego obszaru miasta w północnej części Katowic – Nowy Wełnowiec. Monitorować warto także projekt, który powstanie w miejscu zamkniętego kultowego CH Belg – inwestor Cavatina planuje realizację zabudowy mieszkalnej i handlowo-usługowej.

Kraków

W Krakowie pierwszymi kompleksami wielofunkcyjnymi były Fabryczna City i Browar Lubicz. W najbliższych miesiącach dołączyć mogą do nich następujące projekty znanych deweloperów:

• W miejscu danych magazynów zaopatrzenia Twierdzy Kraków przy ulicy Wita Stwosza, powstanie projekt wielofunkcyjny Echo Investment i Archicom WITA, która połączy funkcję biurową, mieszkaniową oraz handlową.
• Planowany jest również projekty wielofunkcyjny w miejscu dawnej Galerii Plaza (Strabag).
• Trwają prace nad projektem Młyny Mogilska NOHO Investment, wykorzystującym historyczną tkankę miejską po zakładach zbożowych.

Podsumowanie polskiego rynku mixed-use

Na koniec 2023 roku w trzech aglomeracjach w budowie były po dwa kompleksy wielofunkcyjne: Warszawie, Łodzi i Trójmieście. Odnotować należy budowę kolejnych etapów wielkoskalowych inwestycji takich jak Garnizon w Gdańsku czy Port Praski w Warszawie. Obserwujemy również wzrost znaczenia komponentu mieszkaniowego w realizowanych i planowanych inwestycjach – w budowanych obecnie stanowią aż 2/3 dominującej funkcji. O trendzie tym świadczą m.in. ogłoszone zmiany w projekcie Widzewskiej Manufaktury.

W ubiegłym roku obserwowaliśmy rotację najemców w ramach istniejących projektów wielofunkcyjnych. Nowi najemcy gastronomiczni dołączyli m.in. do warszawskich kompleksów wielofunkcyjnych: Fabryki Norblina, Centrum Praskiego Koneser, Browarów Warszawskich czy Elektrowni Powiśle. Wybrane marki decydowały się na opuszczenie projektów wielofunkcyjnych, co w wybranych przypadkach skutkować może decyzjami o zmianie funkcji części gastronomicznej na handlową lub usługową.

Autor: Wojciech Wojtowicz | fot. Montownia Gdańsk, Euro Styl